Hoe wanpraktijken van luchtvaartmaatschappijen passagiers ervan weerhouden om te claimen

De zomer is in volle gang en ondanks de huidige corona-crisis zijn vele reizigers op weg naar hun vakantiebestemming. Sinds juli is het namelijk weer mogelijk om binnen het Schengengebied te reizen. Ondanks een aantal reisbeperkingen in landen waar een hoger aantal besmettingen is geconstateerd, maken toeristen maar al te graag gebruik van de mogelijkheid om toch nog even op vakantie te gaan. Toch blijven de boekingscijfers ver achter bij wat oorspronkelijk van het zomerseizoen werd verwacht. Vorig jaar rond deze tijd werden gemiddeld 8,5 op 10 vliegtuigstoelen gevuld. Dit jaar ligt het gemiddelde rond de 6 op 10 vliegtuigstoelen. Ook worden veel reizigers nog steeds geconfronteerd met last minute annuleringen. “In vergelijking met vorig jaar wordt nog steeds ongeveer 56% van alle vluchten binnen Europa geannuleerd. Wel is het verbazingwekkend om te zien dat de uitbraak van het coronavirus niet langer de enige reden is voor deze annuleringen. Als wordt voorspeld dat de vlucht niet rendabel zal zijn, door bijvoorbeeld een gebrek aan boekingen, besluiten veel luchtvaartmaatschappijen op het laatste moment om de vlucht toch nog te annuleren. Passagiers zijn zich hier vaak niet bewust van en weten soms niet eens wat hun rechten in deze situatie zijn”, zegt Tom van Bokhoven, oprichter en CEO van passagiersrechtenorganisatie Vlucht-Vertraagd.nl.

Waarom worden zoveel vluchten op korte termijn geannuleerd?

De luchtvaartindustrie lijdt sterk onder de gevolgen van het coronavirus. De prijzenoorlog die Ryanair-topman Michael O’Leary in het voorjaar nog aankondigde is nu echt aangebroken en vele luchtvaartmaatschappijen gooien goedkope tickets in de strijd om de concurrentie ook nu voor te zijn. Toch blijven de huidige passagiersaantallen ver achter bij de verwachtingen. Ongeveer 56% van alle vluchten in Europa wordt nog steeds geannuleerd. Zelfs vluchten die wél doorgaan kampen met een lager aantal passagiers. Slechts 55% van alle stoelen aan boord wordt momenteel bezet.

Maar wat gebeurt er als die 55% passagiers al op de luchthaven zijn aangekomen en te horen krijgen dat de vlucht is geannuleerd, terwijl er nog wel andere vluchten naar de bestemming worden uitgevoerd? “In dergelijke gevallen kan de oorzaak van de annulering heel alledaags zijn. Een technisch mankement aan het toestel kan bijvoorbeeld een kortstondige vluchtannulering veroorzaken”, legt van Bokhoven uit. Zeker dan is het belangrijk dat passagiers alert blijven. Het is namelijk goed mogelijk dat de luchtvaartmaatschappij de annulering probeert te wijten aan de gevolgen van het coronavirus. In dat geval zouden zij alleen verplicht zijn om de ticketkosten terug te betalen. Toch komt het vaak voor dat de luchtvaartmaatschappij onder de EU-verordening probeert uit te komen en in plaats van een terugbetaling van tickets de passagier probeert af te schepen met een voucher.

Hoewel de meeste luchtvaartmaatschappijen hun vluchtschema’s reeds aan de huidige situatie hebben aangepast, kunnen last minute annuleringen nog steeds voorkomen. Het meest gebruikte excuus  hiervoor zijn de reisbeperkingen die worden opgelegd wegens de toename van het aantal besmettingen in verschillende landen. Als er sprake is van een sterke toename van het aantal nieuwe infecties, reageert de regering van het land vaak met een aanscherping van de richtlijnen. Toeristen worden dan geadviseerd niet meer naar deze gebieden te reizen, wat leidt tot meer geannuleerde vluchten. Dit gebeurt dus meer om commerciële redenen en niet zozeer wegens het coronavirus. Het is voor de luchtvaartmaatschappij uiteraard niet rendabel om met een nagenoeg leeg toestel te vertrekken. Uiteraard komt dit enkel de luchtvaartmaatschappij ten goede en valt de zomervakantie van vele passagiers hiermee in duigen.

Wat is het risico van een vluchtannulering in deze tijden?

Het wordt doorgaans aangeraden om korteafstandsvluchten, wat dus de meeste vluchten binnen Europa betreft, ongeveer twee maanden voor vertrek te boeken. Zo heb je de grootste kans op een goedkoop ticket. Dit jaar is het echter bijna onmogelijk voor passagiers om dit te doen. Last minutes zijn vaak vele malen duurder en dus heeft de passagier maar één keuze om de hoge kosten te vermijden; een vlucht met één of meerdere tussenstops boeken. Directe vluchten die op korte termijn worden geannuleerd zijn doorgaans duurder dan vluchten met een overstap. Wat passagiers vaak niet weten is dat de kans op een annulering groter is naarmate er meerdere overstappen, en dus meerdere vluchten, bij komen kijken. Niet al deze annuleringen zijn te verwijten aan het coronavirus. Hoewel luchtvaartmaatschappijen zich hier toch vaak op beroepen, ligt de échte reden vaak elders.

In de afgelopen weken is gebleken dat alle grote luchtvaartmaatschappijen in Europa, zoals KLM, weer op bijna alle Europese routes vliegen. Toch worden op al deze routes nog steeds vluchten geannuleerd. Men kan aannemen dat de daling van het aantal boekingen dit jaar de belangrijkste reden is voor de vele annuleringen. Hierdoor is voor de luchtvaartmaatschappijen namelijk niet meer mogelijk om een optimale beladingsgraad van de toestellen te behalen. Voor grote luchtvaartmaatschappijen zoals KLM komt de klap minder hard aan, omdat zij nog steeds vrachtvluchten kunnen uitvoeren of passagiersvluchten kunnen vullen met vracht. Bovendien verdienen deze grote spelers vaak meer geld met extra’s zoals hogere boekingsklassen of het bijboeken van hand- of ruimbagage. Hiermee compenseren ze voor de lagere beladingsgraad.

Low-cost maatschappijen zoals Ryanair lopen echter wel gevaar. Een hoge bezettingsgraad is cruciaal voor deze luchtvaartmaatschappijen om winstgevend te zijn. Het is voor hen dan ook voordeliger om vluchten te annuleren en getroffen passagiers om te boeken naar andere vluchten of zich te beroepen op het coronavirus. Als de luchtvaartmaatschappij namelijk de echte reden van de annulering te weten geeft, kunnen passagiers aanspraak maken op een compensatiebedrag. Met name de korteafstandsvluchten, waarbij passagiers vaak kiezen voor een low-cost maatschappij, worden hier vaak door getroffen, omdat de kosten van het ticket vaak lager zijn dan de kosten voor het betalen van een eventuele compensatie. Dit bedrag kan namelijk, afhankelijk van de afstand van de vlucht, uitkomen tussen de €250 en €600 per persoon. “Passagiers wordt in principe aangeraden altijd te vragen naar de precieze reden van de annulering en dienen, indien nodig met behulp van een specialist op het gebied van passagiersrechten, de precieze omstandigheden te onderzoeken om ervoor te zorgen dat ze uiteindelijk de compensatie krijgen toegewezen waar ze recht op hebben”, aldus van Bokhoven.

Volgens gegevens van luchtvaartorganisatie IATA kan het tot 2024 duren voordat de luchtvaart weer volledig is hersteld. Het is uiteraard niet eerlijk om van reizigers te verwachten dat zij een aanzienlijke vermindering van hun rechten als passagiers moeten dulden. De redenen voor annuleringen zijn vaak talrijk en uiteenlopend. Hoewel op bepaalde routes het coronavirus nog steeds de legitieme reden is van de annulering, en passagiers dus recht hebben op een terugbetaling van ticketkosten of een retourvlucht naar hun oorspronkelijke luchthaven, zouden vluchten op andere routes gewoon kunnen worden uitgevoerd. In de meeste gevallen betekent dit dat passagiers recht hebben op een financiële compensatie. Vaak is het in dergelijke situaties ook mogelijk dat passagiers op een alternatieve vlucht hun bestemming bereiken. Zo kunnen passagiers ondanks de aanvankelijke problemen met hun vlucht toch hun vakantiebestemming kunnen bereiken en daar van hun welverdiende vakantie genieten.

Over Vlucht-Vertraagd.nl

Sinds 2010 zetten wij ons als een van de eerste diensten in onze soort in voor de rechten van gedupeerde vliegpassagiers in heel Europa. Via onze website Vlucht-Vertraagd.nl, beschikbaar in negen verschillende talen, helpen wij gedupeerde passagiers bij het claimen van de vergoeding waar zij wettelijk recht op hebben in het geval van een vertraagde, geannuleerde of overboekte vlucht. Vanuit ons hoofdkantoor in Amsterdam hebben wij al honderdduizenden passagiers geholpen bij het claimen van compensatie of een terugbetaling van ticketkosten.

=> Vlucht geannuleerd wegens COVID-19? Ontdek waar je recht op hebt

➜ Claim jouw terugbetaling