Waarom worden de regels voor vluchtcompensatie herzien?

Sinds de invoering in 2004 is EU261 dé verordening die de rechten van passagiers beschermt bij vertragingen, annuleringen of instapweigeringen. In eerste instantie regelde de verordening alleen het recht op bijstand bij vertragingen, maar geen financiële compensatie. Dat veranderde na het Sturgeon-arrest in oktober 2012, waarin werd vastgesteld dat passagiers ook recht hebben op compensatie bij langdurige vertragingen — net zoals bij annuleringen. Voor veel reizigers is dit een cruciale bescherming, die financiële verlichting biedt als hun reisplannen in de soep lopen. Luchtvaartmaatschappijen pleiten nu echter voor aanpassing van de regels.

Met een groeiende focus op kostenbesparing wint het idee om vergoedingen voor vertraagde en geannuleerde vluchten te beperken steeds meer terrein. De hervorming krijgt dan ook brede steun van Europese luchtvaartmaatschappijen, met name via de lobbygroep Airlines for Europe (A4E). Zij stellen dat het huidige compensatiesysteem simpelweg te duur is om vol te houden — ook al wijzen berekeningen uit dat de financiële impact op hun totale bedrijfsvoering relatief beperkt is.

Kostenbesparingen vergroten de winstgevendheid van luchtvaartmaatschappijen, maar gaan vaak ten koste van de service en de bescherming van passagiers. Zonder stevige sancties konden luchtvaartmaatschappijen in het verleden vluchten vertragen zonder noemenswaardige gevolgen. Inmiddels zien we echter dat maatschappijen er actief naar streven om vertragingen onder de drie uur te houden, wat erop wijst dat EU261 daadwerkelijk effect heeft. Hoewel het oorspronkelijke doel was om passagiers te beschermen, heeft de regeling als bijkomend voordeel geleid tot meer efficiëntie en een beter beheer van vluchtschema’s.

De Europese context: een duwtje in de rug om de lasten voor luchtvaartmaatschappijen te verlichten

De herziening van EU261 zit al sinds 2013 in een impasse, om uiteenlopende redenen. In eerste instantie kwam dat door een gebrek aan overeenstemming tussen de belangrijkste Europese instellingen — het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Raad van de Europese Unie, waarin de lidstaten vertegenwoordigd zijn. Een andere grote blokkade was het geschil tussen Spanje en het Verenigd Koninkrijk over de landingsbaan van Gibraltar. Hoewel Brexit die kwestie uiteindelijk van tafel veegde, verschoof de aandacht van de EU al snel naar het aanpakken van de gevolgen van Brexit zelf. Vervolgens kwamen de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne, die beide nieuwe obstakels opwierpen. Deze mondiale ontwikkelingen zetten de herziening voorlopig in de ijskast, waardoor de bestaande passagiersrechten van kracht bleven.

Maar dat evenwicht begint nu te kantelen. Onder toenemende druk vanuit de luchtvaartsector klinkt er opnieuw een oproep om vaart te maken met het herzieningsproces. Sinds 1 januari 2025 heeft Polen het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie op zich genomen, en het moderniseren van EU261 is meteen als een van de topprioriteiten aangemerkt.

Wat zegt de huidige wet over compensatie bij vertraagde vluchten?

Zoals eerder vermeld zijn luchtvaartmaatschappijen op grond van de huidige regelgeving verplicht om passagiers te compenseren bij aanzienlijke vertragingen (van drie uur of meer), annuleringen of wanneer passagiers de toegang tot het vliegtuig wordt geweigerd.

De verordening biedt echter ruimte voor uitzonderingen. Luchtvaartmaatschappijen zijn niet verplicht om compensatie te betalen wanneer de verstoring het gevolg is van zogeheten buitengewone omstandigheden. Dit zijn situaties waarop de luchtvaartmaatschappij geen invloed heeft, zoals extreem weer, veiligheidsrisico’s of stakingen van luchthavenpersoneel.

EU-Verordening 261/2004: wat zijn je rechten als passagier?

Volgens EU-Verordening 261/2004 heb je als passagier bepaalde rechten wanneer je vlucht niet verloopt zoals gepland. Is je vlucht drie uur of meer vertraagd, wordt deze op korte termijn geannuleerd, of word je geweigerd wegens overboeking? Dan kun je recht hebben op financiële compensatie.

Naast die compensatie verplicht de verordening luchtvaartmaatschappijen ook om voor hun passagiers te zorgen tijdens verstoringen. Denk hierbij aan maaltijden, drankjes en zo nodig hotelaccommodatie — vooral bij lange vertragingen. Belangrijk om te weten: deze rechten gelden voor elke vlucht die vertrekt vanuit de EU, of aankomt in de EU met een luchtvaartmaatschappij die daar is gevestigd.

Hoeveel kun je claimen bij een vertraagde vlucht?

De hoogte van de compensatie waar je recht op hebt, hangt af van de duur van de vertraging én de afstand van je vlucht. Bij een vertraging van drie uur of meer kun je aanspraak maken op de volgende bedragen:

Korteafstandsvluchten tot 1.500 km: €250 per passagier
Vluchten tussen 1.500 km en 3.500 km: €400 per passagier
Vluchten van meer dan 3.500 km binnen de EU: €400 per passagier
Vluchten van meer dan 3.500 km buiten de EU: :claim_amount_600_eruo per passagier

Vlucht 1 uur vertraagd: kom je in aanmerking voor compensatie?

Nee. Volgens de EU-regels heb je bij een vertraging van één uur geen recht op compensatie, hoewel luchtvaartmaatschappijen in sommige gevallen wel kleine gebaren kunnen doen, zoals het aanbieden van vouchers.

Vlucht met 2 uur vertraging: wat kun je doen?

Bij vertragingen van twee uur of meer heb je recht op bepaalde verzorging (verfrissingen, maaltijden of hotelaccommodatie indien nodig), afhankelijk van de afstand van de vlucht. Volledige compensatie wordt meestal pas toegekend bij een vertraging van 3 uur of meer.

Vluchtvertraging vs. annulering: wat is het verschil in passagiersrechten?

Hoewel je in beide situaties recht kunt hebben op compensatie, verschillen de regels. Als je vlucht bijvoorbeeld minder dan 14 dagen van tevoren wordt geannuleerd, kun je niet alleen aanspraak maken op vluchtcompensatie, maar ook op terugbetaling van je ticket.

Wat verandert er binnenkort aan EU261?

De komende herziening van EU261 heeft betrekking op verschillende belangrijke punten, zoals de verduidelijking van buitengewone omstandigheden, verbeterde bijstand aan passagiers tijdens vertragingen, verplichte herrouteringsverplichtingen en beperkingen op accommodatieverplichtingen, om er maar een paar te noemen. Een van de belangrijkste wijzigingen is echter de voorgestelde verhoging van de vertragingsdrempel van 3 uur naar 5 uur.

Het is echter belangrijk op te merken dat er een groeiende beweging is die pleit voor het verlagen van deze drempel naar 2 uur — een verschuiving die de rechten van passagiers verder zou versterken en zou zorgen voor snellere compensatie bij verstoringen.

Kunnen de compensatieplafonds voor vluchten worden verlaagd?

Ja, de voorgestelde wijziging van EU261 die momenteel wordt overwogen, betreft een verlenging van de tijd dat een vlucht vertraagd moet zijn voordat passagiers compensatie kunnen claimen. Deze wijziging zou aanzienlijke gevolgen hebben voor miljoenen reizigers in heel Europa, aangezien het aantal passagiers dat compensatie kan aanvragen voor verstoringen hierdoor aanzienlijk zou afnemen.

Wat staat er op het spel voor passagiers: verzwakte of herschikte bescherming?

Wat er op het spel staat voor passagiers met de voorgestelde wijzigingen aan EU261 is een mogelijke verzwakking van de bescherming die lange tijd als de gouden standaard voor vliegreizen werd beschouwd. Zoals de Association of Passenger Rights Advocates (APRA) opmerkt: “EC 261 is wereldwijd de gouden standaard in vliegreizen geworden. Elk voorstel om de rechten van Europese consumenten te beperken is absoluut ongehoord en niet in overeenstemming met de gevoelens van de kiezers”.

Als deze wijzigingen worden doorgevoerd, kan dit uiteindelijk een grote stap terug betekenen voor de rechten van vliegtuigpassagiers. De focus verschuift van consumentenbescherming naar de financiële belangen van luchtvaartmaatschappijen, en mogelijk worden de normen die de afgelopen 20 jaar bepalend zijn geweest voor het Europese luchtvervoer ondermijnd.

Wat kun je doen als je schadeclaim wordt afgewezen?

Hoe dien je effectief een claim in

Begin met het verzamelen van alle relevante reisdocumenten, kennisgevingen van verstoringen en andere ondersteunende informatie. Gebruik vervolgens onze schadecalculator om te controleren of je in aanmerking komt voor compensatie. Als dat het geval is, kun je eenvoudig je claim indienen bij Vlucht-Vertraagd.nl door de vereiste documenten te uploaden en eventuele aanvullende details te verstrekken die je zaak kunnen versterken. Wij bekijken je dossier en zorgen voor het volledige proces.

Hoe Vlucht-Vertraagd.nl kan helpen je rechten te verdedigen

Soms is het indienen van een claim niet voldoende om een schadevergoeding te verkrijgen, omdat luchtvaartmaatschappijen valse redenen kunnen opgeven voor vertragingen of annuleringen van vluchten. Bij Vlucht-Vertraagd.nl maken we gebruik van geavanceerde vluchtgegevens en de expertise van ons juridische team om ervoor te zorgen dat je recht op compensatie wordt verdedigd, zelfs als dit betekent dat we naar de rechter moeten stappen. We werken op basis van no win, no fee, wat betekent dat je alleen betaalt als we je zaak met succes winnen.

Kun je juridische stappen ondernemen als een schadevergoeding onterecht wordt geweigerd?

Ja. Bij Vlucht-Vertraagd.nl zetten we ons in om voor je rechten te vechten. Als een luchtvaartmaatschappij je compensatie weigert zonder geldige reden, zal ons ervaren juridische team de nodige juridische stappen ondernemen.

Wie zal het meest getroffen worden door deze mogelijke EU261 hervorming?

Waarom frequente vliegers extra waakzaam moeten zijn

Regelmatige reizigers zullen waarschijnlijk het meest getroffen worden door vertragingen van vluchten, omdat korteafstandsvluchten (minder dan 1.500 km) meer dan 80% van de vluchten binnen Europa uitmaken.

Lopen binnenlandse en korteafstandsvluchten het meeste risico?

Ja, deze vluchten zijn meestal gevoeliger voor vertragingen door factoren zoals het weer, verkeersopstoppingen of krappe tijdschema’s tussen aansluitingen. Kortere vliegroutes hebben vaak minder buffertijd voor vertragingen, wat betekent dat een verstoring gemakkelijk het hele reisschema van de dag kan verstoren.

Als de compensatieregels worden aangescherpt, kunnen passagiers van binnenlandse en korteafstandsvluchten zonder compensatie blijven voor vertragingen die ze vaak ondervinden, wat hun reis nog frustrerender zou maken.

Praktische tips om je voor te bereiden op de komende wijzigingen in EU261

Bewaar altijd je reisdocumenten

Het is van essentieel belang om al je reisdocumenten te bewaren, zoals instapkaarten, boekingsbevestigingen en ontvangstbewijzen, omdat dit belangrijke bewijsstukken zijn bij het indienen van een compensatieclaim onder EU261. Zelfs als de compensatieregels veranderen, zorgt het bijhouden van je reisgegevens ervoor dat je de benodigde informatie snel en accuraat kunt indienen..

Blijf op de hoogte van je rechten als passagier

Naarmate de regelgeving verandert, is het belangrijk om op de hoogte te blijven van de nieuwste regels, zodat je niet overvallen wordt als de criteria voor compensatie verschuiven. Op deze manier kun je je rechten in de gaten houden en de juiste actie ondernemen wanneer er verstoringen optreden, zodat je altijd voorbereid bent om te vechten voor je recht op compensatie.

Veelgestelde vragen over passagiersrechten

Kan een personeelsstaking een geldige reden zijn om compensatie te weigeren?

Dat hangt ervan af. Als het een interne staking van de luchtvaartmaatschappij betreft, zoals een staking van bemanning of piloten, dan heb je mogelijk nog steeds recht op compensatie. Als de staking echter extern is, zoals een staking van de luchthavenbeveiliging of ATC, kan het worden beschouwd als een buitengewone omstandigheid.

Komt een vertraging door een gemiste aansluiting in aanmerking voor compensatie?

Als beide vluchten op hetzelfde ticket of dezelfde reservering stonden en de vertraging de schuld was van de luchtvaartmaatschappij, kun je in aanmerking komen.

Kun je compensatie krijgen als een vlucht vertraagd is door technische problemen?

Vaak wel. Het Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat de meeste technische problemen niet worden beschouwd als “buitengewone omstandigheden”, wat betekent dat luchtvaartmaatschappijen nog steeds verantwoordelijk zijn. Uitzonderingen kunnen gelden voor onvoorziene veiligheidsproblemen, zoals fabricagefouten.

Welke bewijzen moet je aanleveren bij het indienen van een vluchtcompensatieclaim?

Om je claim te ondersteunen, moet je je boekingsbevestiging meesturen, samen met een schriftelijke samenvatting van de vertraging. Het is ook belangrijk om ontvangstbewijzen te verstrekken voor eventuele onkosten, zoals maaltijden of hotelovernachtingen, evenals foto's of schermafbeeldingen die de vertraging tonen op luchthavenborden of apps van luchtvaartmaatschappijen.

Is er een tijdslimiet voor het claimen van compensatie?

Ja, er is een tijdslimiet, maar die verschilt per land. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld, heb je over het algemeen 6 jaar de tijd om een claim in te dienen. In EU-landen kan dit variëren van 1 tot 6 jaar.

Kan de compensatie voor vertraagde of geannuleerde vluchten worden verlaagd? Dit moet je weten